Güncel Sayı

Cilt: 13 Sayı: 2, 26.12.2024

Yıl: 2024

Araştırma Makaleleri

Paradigma: İktisadi ve idari Araştırmalar Dergisi, iktisadi ve idari bilimlerle ilişkili alanlarda bilim insanlarının ulusal ve uluslararası düzeyde yüksek nitelikli çalışmalarının paylaşıldığı ve yayıldığı akademik bir platform oluşturarak alanının önde gelen dergilerinden biri olmayı amaçlamaktadır.

Elektronik dergimiz, İktisadi ve İdari Bilimlerin İktisat, İşletme, Maliye, Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi, Uluslararası İlişkiler ile bu bilimlere bağlı ana bilim dallarında ve bu bilim dallarıyla ilişkili disiplinler arası konularda ortaya konulan eserlere açıktır.

  • Dergimize gönderilecek çalışmalar paylaşılan şablon üzerine yazım kurallarına uygun bir şekilde hazırlanmalıdır. Örnek şablon ve detaylı bilgiler MS Word formatında sunulmuştur. Tam metin dosyası, telif hakkı devir formu ve kapak dosyası sisteme ayrı ayrı yüklenmeli, metin dosyasında yazarlara ait herhangi bir bilgiye yer verilmemelidir. 
  • Metin içi atıflarda ve kaynakça bölümünde örnek şablonda da ifade edildiği gibi APA 7 gösterim yöntemi kullanılmalıdır. Detaylı bilgiler için https://apastyle.apa.org/style-grammar-guidelines/references/examples sayfasını inceleyebilirsiniz.
  • Dergimizin yazım kurallarına uymayan çalışmalar değerlendirme sürecine alınmadan reddedilir.

Etik İlkeler ve Yayın Politikası
ETİK İLKELER


Dergi yayın sürecinde tüm paydaşların en üst düzeyde mesleki etik ve standartlara uygun davranmaları esastır. Bu bağlamda dergimiz temel olarak COPE (Committee on Publication Ethics) ilkelerini referans almaktadır.
Tüm paydaşların COPE ilkelerine uyması ve bu etik çerçevede görev ve sorumluluklar üstlenmesi beklenmektedir. Bu hususta bazı önemli unsurlar aşağıda listelenmiştir.

YAZARLARIN ETİK SORUMLULUKLARI
COPE ilkelerinde ve Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi’nde belirtilen etik ihlaller hususunda dikkatli olmalı, bahsedilen ihlallerin herhangi birini yapmamış olmalıdır.
• Yazarlar çalışmalarının özgünlüğünü garanti etmektedirler. Yararlandıkları diğer çalışmalara ilişkin alıntı ve atıfları uygun şekilde ve eksiksiz olarak metin içinde ve kaynakçada sunmaları gerekmektedir. (Dergimize gönderilecek makalelerin benzerlik oranı %20’nin altında olmalıdır. Tek bir kaynakçadan yapılan alıntı oranı %5'i geçmemelidir.)
• Çalışmanın daha önce başka bir yerde yayınlanmış ya da yayınlanma sürecinde olmaması gerekmektedir. (Bu kuralın istisnaları çalışmada açıkça belirtilmek kaydıyla bilimsel toplantılarda sunulan ve yayınlanan tebliğler ile çeviri yayınlardır.)
• Yazarlar verilerin özgünlüğü ve gerçekliğine ilişkin açıklamaları çalışma içerisinde belirtmelidir.
• Yazarlar yayınlandıktan sonra ortaya çıktığında okuyucuda aldatılmış hissi uyandırabilecek kişisel, ticari, akademik ya da finansal çıkar ilişkilerini açıklamalı ve bildirmelidir.
• Çok yazarlı çalışmalarda yazarların metne fikir, dizayn, analiz ve doğrudan yazma gibi konularda ne kadar entelektüel katkı sunduğu çıkar çatışmalarının önlenmesi açısından önemlidir ve bu durum yayın süreci başlamadan önce açıklığa kavuşturulmalı ve gerek görülürse editör ile de paylaşılmalıdır.
• TR Dizin Dergi Değerlendirme Kriterleri çerçevesinde etik kurul izni gerektiren araştırmalar için etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir. Deney başta olmak üzere üçüncü kişileri ilgilendiren veya araştırma izni gerektiren konulardaki çalışmalarda bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmeli ve belgelendirilmelidir.
• Yazarlar yayın süreci tamamlanana kadar editör ile arasındaki iletişimin gizliliğine ehemmiyet göstermelidir.
• Değerlendirme süreci başladıktan sonra yazar ekleme-çıkartma veya sıra değiştirme gibi tekliflerde bulunulmamalıdır.

HAKEMLERİN ETİK GÖREV VE SORUMLULUKLARI
• Yalnızca değerlendirme yapabilmeyi mümkün kılacak uzmanlığa sahipse değerlendirmeyi kabul etmelidir.
• Tarafsız değerlendirme yapmasına engel bir çıkar çatışması olduğunu düşünürse, dergi editörünü bilgilendirmeli ve çalışmayı iade etmelidir. (Çıkar çatışmaları kişisel, mali, entelektüel, profesyonel, politik veya dini nitelikte olabilmektedir.)
• Hakemler çalışmada etik ihlali tespit ederse bunu gizlilikle editöre iletmelidir.
• Hakemler kendilerine verilen süreye riayet ederek adil, dürüst ve tarafsız olarak değerlendirme yapmalıdır.
• Tarafsızlık ve gizlilik içerisinde değerlendirme yapmalıdır.
- Değerlendirmeyi kişisel tercih ve görüşlerden bağımsız bilimsel kıstaslar çerçevesinde yapmalıdır.
- Çalışmayı saklamamalı ve kopyalamamalı; değerlendirme sürecinden sonra imha etmelidir.
- Çalışmayı kimse ile paylaşmamalıdır. Değerlendirme sürecinde çalışmanın spesifik kısımları üzerine başka hakem görüşüne ihtiyaç duyulması durumunda ise yalnızca editörün izniyle kısmi olarak bu gizlilik genişletilebilir.
- Yayın öncesinde yazarın izni olmadan çalışmaya ilişkin veri, argüman ya da yorum kullanılmamalıdır.
• Hazırlanan değerlendirme raporları, şekil incelemesinin yanı sıra, bilimsel değerlendirme yapıldığını gösterecek biçimde olmalıdır (seçimli hakem formu, makale üzerinde hakem notları, değerlendirme formunda bilimsel değerlendirme notları gibi).
• Değerlendirme raporları saygılı bir üslup ile hazırlanmalıdır.

EDİTÖRLERİN ETİK GÖREV VE SORUMLULUKLARI

Genel Görev ve Sorumlulukları
• Editörler her türlü politik ve ticari unsurdan bağımsız olarak, etik standartlardan taviz vermeden iş süreçlerini devam ettirme görevini üstlenmiş olup dergide yayınlanan her yayından dergi yayın politikasına uygunluğu bağlamında sorumludur.
• Editörler paydaşlarının bilgi ihtiyaçlarını karşılamaya gayret etmelidir.
• Sürekli olarak derginin niteliğini artırmak ve gelişimini sağlamak için çaba sarf etmelidir.
• Dergide yayınlanan çalışmaların kalitesini geliştirmeye yönelik uygun süreçleri kullanmalıdır.
• Tüm faaliyet süreçlerinde ilgili paydaşların ifade özgürlüğünü desteklemelidir.
• Dergide yayınlanan çalışmalara ilişkin nitelikli kritik analizleri teşvik ederek yayınlar aracılığı ile bilimsel tartışma ortamına zemin hazırlamalıdır.
• Çalışmalarda yer alan hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirme içeren yargıların hızlı ve görünür bir şekilde düzeltilmesi sorumluluğunu üstlenmelidir.
• Yazarlar-hakemler-alan editörleri arasındaki çıkar çatışmaları ve ilişkilerini göz önünde bulundurarak, çalışmaların yayın sürecinin bağımsız ve tarafsız bir şekilde tamamlamasını garanti altına almalıdır.
• Yayınlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet haklarını korumakla, olası ihlallerde derginin ve yazarların haklarını savunmakla yükümlüdür. Ayrıca, başka yayınların haklarının kendi yayınları ile ihlal etmemesi adına gerekli önlemleri almalıdır.
• Editörler yazar, hakem veya okuyuculardan gelen itirazları dikkatlice soruşturarak aydınlatıcı ve açıklayıcı bir şekilde cevap vermeli; gerektiğinde şeffaf ve açık bir şekilde düzeltme, açıklama, geri çekme, tekzip yayımlamaya ve özür dilemeye hazır olmalıdır.

Okuyucu ile İlişkiler
• Okurları, derginin editörler kurulu ve diğer çalışanlarından gelen makalelerin de objektif ve önyargısız bir şekilde değerlendirilmesini sağlamak için alınan önlemler hakkında bilgilendirmelidir.
• Okurları araştırmaların kim tarafından finanse edildiği, fon sahiplerinin araştırma ve yayın sürecinde bir rolü olup olmadığı konusunda bilgilendirmelidir.
• Editörler dergide yayınlanan çalışmalar hakkında okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılardan gelen geri bildirimleri dikkate almak, açıklayıcı ve bilgilendirici geri bildirim vermek ve gereken işlemleri yapmakla yükümlüdür.

Yazarlar ile İlişkiler
• Editörler, yayın kapsamına uygun olan çalışmaları önemli bir uygunsuzluk olmadığı sürece ön değerlendirme aşamasına almalıdır.
• Gönderilen çalışmaların kabul veya ret kararı çalışmanın alanyazındaki önemi ve özgünlüğü, çalışmanın geçerliliği ve derginin konu alanına uygunluğu esas alarak verilmelidir.
• Hakemlik ve değerlendirme sürecine ilişkin izlenen prosedürler ilan edilmeli, güncel tutulmalı ve sürecin buna uygunluğu takip edilmelidir.
• Yazarlara açıklayıcı ve bilgilendirici şekilde bildirim ve dönüş sağlanmalıdır.

Hakemler ile İlişkiler
• Hakem veri tabanının derginin konusu ile ilgili akademisyen topluluğunu temsil etmesini sağlamalı ve ihtiyaç oldukça yeni hakemler eklemelidir.
• Editörler, atanacak hakemleri çalışmanın konusuna uygun olarak o alanda uzmanlaşmış hakemlerden seçmelidir.
• Editörlerin hakem değerlendirme sürecine ilişkin gerekli tüm kaynakları ve hakemlerden yapması beklenenleri hakemlere bildirmesi ve sunması gerekmektedir.
• Editörler, hakem değerlendirme sürecinin çift taraflı kör hakemlik (ilkesi) ile yürütüldüğünden emin olmalı ve yazarlar ve hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutmalıdır.
• Editörler, yazarlar ve hakemler arasında çıkar çatışması ve çıkar ilişkisi olup olmadığını gözetmelidir. Atanacak hakemin yazarla yakın geçmişte ortak bir çalışmasının olmaması ve yazarla aynı kurumda çalışmıyor olmasına dikkat edilmelidir.
• Hakemleri inceledikleri makale için söz konusu olabilecek etik sorunlar, olası araştırma suistimalleri, özgünlük ve intihal gibi konularda yorum yapmaya teşvik etmelidir.
• Hakemleri arzu edilen değerlendirme kalitesi ve üslubuna yönelik teşvik etmeli; hakemlerin performansını artırıcı uygulama ve politikalar belirlemelidir.
• Editörler uygunsuz/nezaketsiz ve bilimsel olmayan değerlendirmeleri engellemelidir. Düşük kaliteli raporlar hazırlayan ya da kendisine verilen sürelere riayet etmeyen hakemleri uyarmalı/hakem listesinden çıkarmalıdır.

Yayın Kurulu ile İlişkiler
• Yeni yayın kurulu üyelerini, katkı sağlayabilir ve uygun nitelikte belirlemelidir.
• Kurul üyelerini kendilerinden beklenen işler ve görevler konusunda net bir şekilde yönlendirmelidir.
• Yayın kurulu üyelerinin çalışmaları tarafsız ve bağımsız olarak değerlendirmelerini sağlamalıdır.
• Editörler, tüm yayın kurulu üyelerinin süreçleri yayın politikaları ve yönergelere uygun olarak yürütmesini sağlamalıdır.
• Yayın kurulu ile derginin yönetimi bağlamında fikirlerini almak, dergi politikalarındaki değişiklikleri bildirmek ve gelecek için plan yapmak üzere düzenli bir şeklide etkileşim içerisinde olmalıdır.


YAYIN POLİTİKASI

1. Paradigma: İktisadi ve İdari Araştırmalar Dergisi yılda 2 (iki) kez yayınlanan bilimsel hakemli ve ücretsiz bir dergidir. İİBF’lerin ilgi alanına giren ve ilişkili (disiplinlerarası) Türkçe veya İngilizce olarak hazırlanmış çeşitli türlerde bilimsel çalışmalar yayınlamaktadır. Sosyal bilimlerin diğer alanlarından gelen ve/veya belirtilen alanlarla ilişkili olmayan akademik çalışmalara ise yer verilmez. Derginin yayın dili Türkçe ve İngilizcedir.
2. Dergiye gönderilen çalışmalar öncelikle şekil ve içerik yönünden ön incelemeye tabi tutulmaktadır. Şekil şartlarının ve gönderim sürecinin derginin koşullarına uygun olarak yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu koşullara uymayan çalışmalar editoryal redde tabidir. Ön değerlendirmeden sonra derginin yayın ilkelerine ve şekil şartlarına uygun bulunan çalışmalar en az iki hakeme gönderilir. Dergiye sunulan makaleler için hakemlik sürecine alınacağı garantisi verilmez.
3. Paradigma: İktisadi ve İdari Araştırmalar Dergisi, sürecin her aşamasında, hakemlerin ve yazarların isimlerinin gizli tutulduğu çift-kör hakemlik sistemini kullanmaktadır. Makale gönderen yazar(lar), derginin söz konusu hakem değerlendirme koşullarını ve sürecini kabul etmiş sayılırlar. Çalışmaya fikren katkıda bulunmayan kişiler yazar olarak belirtilmemelidir.
4. Dergiye gönderilen çalışmaların aynı anda bir başka derginin değerlendirme sürecinde bulunmaması, hiçbir yerde daha önceden yayıma kabul edilmemiş veya yayımlanmamış olması gerekmektedir. Bu konudaki tüm sorumluluk makalenin yazar(lar)ına aittir.
5. Dergide makalesi yayımlanan bir yazar, 1 (bir) yıl içerisinde yayımlanması talebi ile yeni bir makale başvurusu yapamaz. Yazarın ikinci bir makalesinin yayımlanabilmesi için en az 1 (bir) yıl geçmesi gereklidir.
6. Dergimizde yazarlara herhangi bir telif ödemesi yapılmamaktadır.
7. Çalışmada dile getirilen düşüncelerden yazar(lar)ı sorumludur.


MAKALE DEĞERLENDİRME SÜRECİ

Dergimize gönderilen makaleler aşağıda belirtilen aşamalardan geçmektedir.

1. Ön Değerlendirme (İnceleme) Süreci
Dergiye gönderilen çalışmalar ilk olarak editörler, editör yardımcıları (yayın komisyonu) veya alan uzmanları tarafından ön değerlendirmeye tabi tutulur. Değerlendirme sonucunda, derginin amaç ve kapsamına girmeyen, etik kurallara uymayan, özgün değeri olmayan, içerik ve şekil şartları ve yazım kuralları açısından uygun olmayan ve yayın politikalarını karşılamayan araştırmalar hakemlik süreci başlatılmadan geri çevrilir ya da yazar(lar)dan bazı değişiklikler yapması istenebilir.
Ön inceleme kapsamında aşağıdaki aşamalar izlenir;
- Öncelikle dergi şablonuna ve yazım kurallarına uymayan ve etik kurul izni gereken çalışmalarda “Etik Kurul İzin Raporu” bulunmayan çalışmalar değerlendirme sürecine alınmadan yazar(lar)a iade edilir. Şekil şartları ile ilgili eksiklikler varsa sorumlu yazardan düzeltme istenebilir.
- İkinci aşamada, gönderilen çalışma iThenticate intihal programında benzerlik taramasına tabi tutulur. %20’nin üzerinde benzerlik oranına sahip olan çalışmalar (bununla birlikte tek bir kaynaktan benzerlik oranı %5'ten az olmalıdır) değerlendirme sürecine alınmadan yazar(lar)a iade edilir.

2. Bilimsel Değerlendirme Süreci - Hakem Değerlendirmesi
Ön değerlendirme aşamasını geçen çalışmalar hakem değerlendirme sürecine alınır. Dergide, değerlendirme sürecinin her aşaması, hakemlerin ve yazarların isimlerinin gizli tutulduğu çift-kör hakemlik esasına göre yürütülmektedir. Dergiye makale gönderen yazar(lar) çalışmasında kimlik bilgilerine doğrudan veya dolaylı bir şekilde yer vermemesi gerekmektedir.
Hakem değerlendirme aşamasında çalışma, konusuna uygun olarak alan editörü tarafından belirlen az iki hakeme gönderilir ve gerek duyulması halinde hakem sayısı artırılabilir. Hakemler, uzmanlık alanları dikkate alınarak hakem havuzundan seçilmektedir. Çalışmanın incelemesi için belirlenen hakemlere davet gönderilir. Hakem daveti 7 (yedi) gün içerisinde kabul edebilir veya reddedebilir. Yedi günlük süre içinde hakem davete cevap vermezse, 5 (beş) günlük ek süre verilir. Bu süre içinde de cevap vermemesi durumunda, başka bir hakem tayin edilir.
Hakemler kendilerine gönderilen çalışmaları değerlendirirken; özgünlük, metodoloji, alan yazına katkı ve hakimiyet, analiz, bulguların sunumu, yorumlama tekniği ve sonuçların desteklenmesi ve daha önce yapılan çalışmalardan yararlanma gibi hususları dikkate alırlar.
Hakemler çalışma hakkında kabul ya da ret kararı verebilir veya yazarlardan gerekli düzeltmeleri (biçime ve/veya öze yönelik düzeltme) yapmalarını isteyebilirler. Bir çalışmanın yayına kabul edilebilmesi için, en az iki hakemin olumlu görüş bildirmesi gerekmektedir. Hakem değerlendirmelerinden birinin olumlu diğerinin olumsuz olması halinde, çalışma üçüncü bir hakeme gönderilir. Üçüncü hakemin vereceği rapor doğrultusunda çalışmanın yayınlanmasına veya reddine karar verilir.
Hakem veya hakemlerin çalışma ile ilgili düzeltme istemeleri durumunda, yazar(lar), hakemler tarafından yapılan eleştiri ve önerileri dikkate alarak istenilen düzeltmeleri en geç 15 gün içerisinde tamamlamaları gerekmektedir. Hakem düzeltmelerine göre belirtilen süre içerisinde gönderilmeyen çalışmalar süreçten çıkartılır. Hakemler, aynı çalışma için birden fazla düzeltme isteyebilirler.

3. Son Değerlendirme
Baş editör, hakem raporları ve alan editörü görüşü doğrultusunda son kararı verir. Kabul edilen çalışmalar, yayım sırasına alınır ve kabul tarihleri dikkate alınarak yayınlanır.

SÜRELER

Dergimiz, ön değerlendirme süreci 15 gün, bilimsel değerlendirme süreci 53 gün ve son değerlendirme aşaması 15 gün olmak üzere bir çalışmanın toplam değerlendirme sürecini yaklaşık 3 ay (83 gün) içerisinde tamamlamayı hedeflemektedir. Dergiye makale gönderen yazar(lar), Derginin hakem değerlendirme koşullarını ve sürecini kabul etmiş sayılırlar.

Editör Kurulu süre ve süreçlerde değişiklik yapabilir. Dergiye kabul edilen çalışmaların ne zaman ve hangi sayıda yayınlanacağı Editör Kurulu tarafından belirlenir. 

Dergide makale yayını ve makale süreçlerinin yürütülmesi için ücret talep edilmemektedir. Dergiye gönderilen ya da yayın için kabul edilen makaleler için işlem yapma ücreti ya da yayınlama ücreti alınmaz.